📌
Дархан манай тусгаар улс
Даяар Монголын ариун голомт
Далай их дээдсийн гэгээн үйлс
Дандаа энхжин үүрд мөнхөжнө
Хамаг дэлхийн шударга улстай
Хамтран нэгдсэн эвээ бэхжүүлж
Хатан зориг, бүхий л чадлаараа
Хайртай Монгол орноо мандуулъя
Өндөр төрийн минь сүлд ивээж
Өргөн түмний минь заяа түшиж
Үндэс язгуур, хэл соёлоо
Үрийн үрдээ өвлөн бадраая
Эрэлхэг Монголын золтой ардууд
Эрх чөлөө жаргалыг эдлэв
Жаргалын түлхүүр, хөгжлийн тулгуур
Жавхлант манай орон мандтугай

Үг Ц. Дамдинсүрэн

📌Монгол улсын төрийн бэлгэ тэмдгийн нэг болох Монгол улсын төрийн дуулал 1950 онд батлагджээ. Цэндийн Дамдинсүрэнгийн шүлэгт Билэгийн Дамдинсүрэн, Лувсанжамбын Мөрдорж нар аяыг нь зохиосон энэхүү төрийн дууллын үгэнд сүүлд 2006 онд нэмж засвар оруулсан юм.

📌Монгол Улсын Төрийн далбаа — Үндэсний бахархал, эв нэгдлийн бэлгэ тэмдэг

Монгол Улсын төрийн далбаа нь 1992 оны 2-р сарын 12-ны өдөр хүчин төгөлдөр болсон шинэ Үндсэн хуулиар албан ёсоор батлагдсан бөгөөд өнөөдрийг хүртэл Монголын тусгаар тогтнол, эв нэгдэл, цог хийморийн илэрхийлэл болсоор иржээ.

🎨 Өнгө ба бүтэц:
-Далбаа нь улаан-хөх-улаан гурван судлаас бүрдэнэ.
-Дунд хэсгийн хөх өнгө нь мөнх хөх тэнгэрийг, хоёр талаарх улаан өнгө нь мандан бадрахыг бэлгэддэг.
-Зүүн талын улаан хэсэгт байрлах алтан Соёмбо нь ард түмний эв нэгдэл, тусгаар тогтнол, хөгжил дэвшлийг илэрхийлдэг.

📜 Үндсэн хуулийн тодорхойлолтод:
“Монгол Улсын төрийн сүлд, туг, далбаа, тамга, дуулал нь тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлын бэлгэ тэмдэг мөн.” гэж заасан нь төрийн далбааны үнэ цэнийг улам бүр тодотгож өгдөг.
🕯 Соёмбо тэмдэг — Их Занабазарын 1686 онд бүтээсэн гүн утгатай бүтээл бөгөөд энэхүү тэмдэг нь Монголын ард түмний эв санаа, шударга ёс, цэцэглэн хөгжихийг бэлгэддэг.

🎉 Төрийн далбааны өдөр — Жил бүрийн 7-р сарын 10-нд тэмдэглэгддэг бөгөөд 2009 оноос эхлэн албан ёсоор алтан Соёмбот төрийн далбаагаа мандуулдаг өдөр хэмээн өргөмжлөгдсөн. 2010 оноос эхлэн энэхүү өдөр цэргийн ёслолын жагсаал сэргээгдэж, нийслэлийн төв талбайд сүр жавхлантайгаар далбаагаа мандуулдаг уламжлал тогтжээ.

📐 Стандарчилал:
2012 оноос эхлэн MNS 6262:2011 стандартаар төрийн далбааны өнгө, хэмжээ, шаардлага албан ёсоор батлагдан мөрдөгдөж байна.

🏛 Төрийн далбааг байнга мандуулах газар:
Монгол Улсын Төрийн ордон, Ерөнхийлөгчийн өргөө
Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн засаг захиргааны байр
Гадаад дахь Элчин сайдын яам, Консулын газар, олон улсын төлөөлөгчийн газрууд
Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын ажлын өрөө, хилийн анги салбарын даргын тасалгаа гэх мэт газруудад байнга мандуулдаг.

Монгол төрийн далбаа — Мөнх тэнгэрийн ивээл дор, мандан бадрахын бэлгэ тэм